ไบโอเดียร์ เจล อาหารเสริมสำหรับสัตว์เลี้ยงที่ท้องเสียและอาเจียน
ไบโอเดียร์ เจล (BioDiar Gel)
ผลิตภัณฑ์อาหารเสริมสำหรับสัตว์เลี้ยงที่มีปัญหาท้องเสียและอาเจียน
ส่วนประกอบสำคัญ*: ประกอบด้วย Clove oil และ Sweet chestnut extract
คุณภาพทางเคมีของอาหารสัตว์ควบคุมเฉพาะ: โปรตีน มีอัตราส่วนไม่น้อยกว่า ร้อยละ 0.15 ของน้ำหนัก, ไขมัน มีอัตราส่วนไม่น้อยกว่า ร้อยละ 1.5 ของน้ำหนัก, กาก มีอัตราส่วนไม่มากกว่า ร้อยละ 9.5 ของน้ำหนัก, ความชื้น มีอัตราส่วนไม่มากกว่า ร้อยละ 60 ของน้ำหนัก, พลังงานที่ใช้ได้ 112 กิโลแคลอลี่ ต่ออาหารสัตว์ 100 กรัม
สรรพคุณและข้อบ่งใช้: ไบโอเดียร์ เจล เป็นผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ 100% ใช้เป็นอาหารเสริมสำหรับสัตว์เลี้ยงที่มีอาการท้องเสีย มีแก๊สในลำไส้ คลื่นไส้ อาเจียน เนื่องจาก ไบโอเดียร์ เจล มีคุณสมบัติในการสมานแผล จับสารพิษ ต้านการอักเสบ และต้านเชื้อแบคทีเรีย โดยอาศัยคุณสมบัติของแทนนินที่เป็นสารสกัดจากสวีทเชสนัท และ คุณสมบัติของยูจีนอล ที่ได้จากโคลฟออยด์ หรือ น้ำมันกานพลู
แทนนิน (Tannin) ที่ได้จากสารสกัดสวีทเชสนัท (Castanea sativa) ใน ไบโอเดียร์ เจล คือ ไกลโคไซด์ คาสทาลาจิน และ เวสคาลาจิน (glycosides castalagin and vescalagin) ซึ่งมีฤทธิ์ทางการรักษา (therapeutic effect) เนื่องจากมีคุณสมบัติต้านอาการท้องเสีย (anti-diarrhoeal properties) มีฤทธิ์ฝาดสมาน (astringent) ต้านไวรัส (antiviral) ต้านจุลินทรีย์ (antimicrobial) ต้านโปรโตซัว (antiprotozoal) และขับพยาธิ (anthelmintic properties)
การใช้ ไบโอเดียร์ เจล ในขนาดที่แนะนำจะทำให้สัตว์ได้รับแทนนินที่มีความเข้มข้น 2 - 5% ซึ่งเพียงพอต่อประสิทธิผล (therapeutic effect) ในการต้านอาการท้องเสีย และความเข้มข้นนี้ไม่สามารถดูดซึมได้และไม่สามารถทำให้เกิดผลทางเภสัชพลศาสตร์ (pharmocodynamic) ต่อระบบอินทรีย์อื่นๆ (organic systems) ในทางเดินอาหารของสัตว์ได้
ในลำไส้ แทนนินจะถูกเปลี่ยนรูป (biotransform) เป็นโพลีฟีนอล (polyphenols) ได้แก่ กรดแกลลิก (gallic acid), กรดไดแกลลิก (digallic acid), กรดอีลาสติน (elastin acid), p-coumaric acid และ กลูโคส (glucose) อย่างสมบูรณ์โดยวิธีการไฮโดรไลซิส (hydrolysis) และในความเข้มข้นที่ใช้นี้แทนนินไม่มีผลต่อเยื่อบุผิว (epithelium) แต่จะมีฤทธิ์ฝาดสมานต่อเยื่อเมือก (mucous membranes astringent) คือ แทนนินและโปรตีนเยื่อเมือกจะจับตัวกันเป็นก้อนแผ่นฟิล์มป้องกันบนผิวเยื่อเมือกของลำไส้ ซึ่งส่งผลดีต่อทางเดินอาหารของสัตว์โดยเฉพาะในกรณีที่สัตว์มีแผลในทางเดินอาหาร แผ่นฟิล์มเยื่อเมือกจะช่วยเคลือบแผล ช่วยห้ามเลือด ช่วยส่งเสริมให้เกิดการต้านการอักเสบและลดการหลั่งของสารคัดหลั่ง และลดการกระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ ชะลอการผ่านของไคม์ (chyme) ในลำไส้ ส่งเสริมการดูดซึมน้ำและสารอาหารที่ย่อยแล้วในลำไส้ให้ถูกดูดซึมกลับไปใช้ประโยชน์ได้อย่างเต็มที่ จากนั้นจึงบรรเทาอาการท้องร่วง
ลักษณะการออกฤทธิ์ของแทนนินต่อเชื้อแบคทีเรียก่อโรค คือ แทนนินจะทำปฏิกิริยากับโครงสร้างผนังเซลล์ของแบคทีเรียก่อโรคทั้งชนิดแกรมบวกและแกรมลบ ก่อให้เกิดการทำลายเยื่อหุ้มผนังเซลล์บางส่วน ผลที่ตามมาคือเกิดการเปลี่ยนแปลงการซึมผ่านของเยื่อหุ้มผนังเซลล์ของแบคทีเรียและเมื่อแทนนินเข้าไปในไซโตพลาสซึมได้ก็จะจับกับเอ็นไซม์ภายในเซลล์ยับยั้งการทำงานของเอ็นไซม์นั้น แบคทีเรียก่อโรคจึงไม่สามารถเติบโตและแพร่พันธุ์ได้อีกต่อไป การออกฤทธิ์ต้านแบคทีเรียของแทนนินนั้นจะเป็นลักษณะเพียงทำให้เกิดการยับยั้งการเจริญเติบโตของแบคทีเรียเท่านั้น แต่ไม่ได้ทำลายเชื้อแบคทีเรีย
สารในกลุ่มโพลีฟีนอล (phenolic acids) บางตัวที่ได้จากแทนนิน เช่น p-coumaric acids มีความสามารถในการจับกับ DNA ของแบคทีเรียชนิดแกรมลบ ยับยั้งการจำลองตัวของสาย DNA ส่งผลให้การแบ่งเซลล์ (binary fission) ของแบคทีเรียไม่เกิดขึ้น การเติบโตและการแพร่พันธุ์ของแบคทีเรียหยุดชะงัก ด้วยคุณสมบัติดังกล่าวนี้จะส่งเสริมประสิทธิภาพของ ไบโอเดียร์ เจล ต่อเชื้อแบคทีเรียก่อโรคชนิดแกรมลบได้ดี ดังนั้น ไบโอเดียร์ เจล จึงเป็นอีกทางเลือกหนึ่งในการพิจารณาเพื่อใช้ต่อสู้กับแบคทีเรียที่ดื้อต่อยาปฏิชีวนะแบบเดิม
นอกจากนี้ แทนนินชนิดนี้ยังมีความสามารถในการจับกับโปรตีนแปลกปลอม จับสารพิษ และจับแบคทีเรียก่อโรคในทางเดินอาหาร ทำให้โปรตีนแปลกปลอม สารพิษ หรือแบคทีเรียก่อโรคนั้นไม่สามารถก่อให้เกิดการระคายเคือง หรือก่อความเสียหายให้กับทางเดินอาหารได้
การใช้ ไบโอเดียร์ เจล ตามขนาดที่แนะนำ จะทำให้สัตว์ได้รับแทนนินในปริมาณที่เพียงพอต่อการต้านอาการท้องเสียและมีความปลอดภัยสูงต่อตัวสัตว์
น้ำมันกานพลู (Clove oil) เป็นน้ำมันหอมระเหยที่สกัดมาจากต้นกานพลู (Syzygium aromaticum) มีสารประกอบที่ออกฤทธิ์หลัก 3 ชนิด ได้แก่ ยูจีนอล (Eugenol), ยูจีนิลอะซิเตท (Eugenyl acetate), และ แคริโอฟิลลีน (Caryophyllene), สารประกอบทั้ง 3 ชนิดมีฤทธิ์ต้านเชื้อจุลินทรีย์, และ ยูจีนอล (Eugenol) เป็นสารประกอบหลักที่มีมากที่สุดในน้ำมันกานพลูคือมี 80 - 90%
ยูจีนอล (Eugenol) มีประสิทธิภาพสูงมากในการออกฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย เชื้อราและเชื้อโปรโตซัวที่ก่อให้เกิดอาการท้องเสีย และยังทำหน้าที่ช่วยลดการเจ็บปวดจากการบีบตัวของลำไส้ ต้านการอักเสบในระบบทางเดินอาหาร ต้านการคลื่นไส้ ต้านการอาเจียน และ กระตุ้นการหลั่งของเอนไซม์ย่อยอาหาร
นอกจากนี้ ยูจีนอลจะออกฤทธิ์ในลักษณะของ antiseptic ในส่วนของทางเดินปัสสาวะ คือ ออกฤทธิ์ยับยั้งการเจริญของเชื้อ และกำจัดเชื้อจุลินทรีย์ก่อโรคในระบบทางเดินปัสสาวะ ยูจีนอลยังเป็นสารต้านอนุมูลอิสระที่แข็งแกร่ง ทำหน้าที่ต้านการอักเสบในระบบทางเดินปัสสาวะ
ยูจีนอลจากน้ำมันกานพลูมีฤทธิ์ต้านเชื้อจุลินทรีย์ (antimicrobial) ทั้งชนิดแกรมบวกและแกรมลบได้หลายชนิด เช่น Salmonella spp., Listeria monocytogenes, Lactobacillus sakei, Staphylococcus spp., Ecsherichia coli, Shigella paradysenteriae, Pseudomonas aeruginosa, Proteus vulgaris, Serratia marcescens, Vibrio comma
ลักษณะการออกฤทธิ์ในการทำลายเซลล์จุลินทรีย์ของยูจีนอลและสารประกอบอื่นๆในน้ำมันกานพลูจะเป็นแบบการเสริมซึ่งกันและกัน คือ กระบวนการหนึ่งอาจสร้างขึ้นจากอีกกระบวนการหนึ่งต่อเนื่องกัน ส่งผลให้เกิดการทำลายจุลินทรีย์ทั้งที่อยู่ในแบบเซลล์เดี่ยว และที่อยู่ในรูปของกลุ่มเซลล์ของจุลินทรีย์ หรือ ไบโอฟิล์ม (Bacterial biofilm).
Bacterial biofilm เป็นกลุ่มของแบคทีเรียที่เกาะยึดติดกันด้วยเส้นใยโพลีแซ็กคาไรด์ (polysaccharide intercellular adhesin) และฝังอยู่ในเมทริกซ์ที่กลุ่มแบคทีเรียนี้สร้างขึ้นมาเพื่อปกป้องตัวเอง (exopolysaccharide matrix) ซึ่งในเมทริกซ์นี้ประกอบไปด้วย โพลีแซ็กคาไรด์ โปรตีน สายกรดดีออกซีไรโบนิวคลีอิก (DNA) และ สารฮิวมิก ซึ่งยากต่อการทำลายด้วยระบบภูมิคุ้มกันโดยกำเนิด (innate immune system), ยาปฎิชีวนะ (antibiotics), หรือ สารฆ่าเชื้อ (antiseptic) ต่างๆ แต่เมื่อได้รับยูจีนอล ยูจีนอลจะเข้าไปทำลายโพลีแซ็กคาไรด์ โปรตีน และสาย DNA ในเมทริกซ์ จากนั้นจะทำลายเส้นใยโพลีแซ็กคาไรด์ที่แบคทีเรียใช้เกาะยึดกันไว้ (destroy polysaccharide intercellular adhesin) ส่งผลให้กลุ่มแบคทีเรียสลายตัวแยกจากกัน และยูจีนอลแทรกซึมเข้าแบคทีเรียแต่ละเซลล์ต่อไป
ลักษณะการออกฤทธิ์ต่อเซลล์ของจุลินทรีย์ในเบื้องต้นคือ เนื่องจากน้ำมันหอมระเหยและยูจีนอลมันมีคุณสมบัติไฮโดรโฟบิก (hydrophobicity) ซึ่งทำให้มันสามารถแทรกซึมเข้าไปในส่วนที่เป็นไขมันของเยื่อหุ้มเซลล์ของจุลินทรีย์ได้ สามารถเข้าไปในชั้นไซโตพลาสซึมของเซลล์และจับกับโปรตีน เอ็นไซม์ และ DNA ทำให้โมเลกุลเหล่านี้เสื่อมลง และยังสามารถแทรกซึมเข้าผนังของไมโตคอนเดรียตรงที่เป็นไขมันได้อีกด้วย จึงส่งผลให้เกิดการรั่วไหลของไอออน โมเลกุลและสารประกอบอื่นๆที่จำเป็นต่อการดำรงค์อยู่ของเซลล์จุลินทรีย์ ทำให้จุลินทรีย์สูญเสียความสามารถในการดำรงค์อยู่และตายในที่สุด
ทั้งน้ำมันกานพลู และ ยูจีนอล ยังมีฤทธิ์ขับพยาธิไส้เดือนและพยาธิตัวกลมบางชนิด รวมถึงมีฤทธิ์ยับยั้งเชื้อรา Candida albicans
ด้วยส่วนประกอบที่ลงตัวของสารสกัดจากธรรมชาติในไบโอเดียร์ เจล ทำให้การออกฤทธิ์ระงับอาการท้องร่วงหรืออาการท้องเสียและอาการอาเจียนได้อย่างรวดเร็ว อาการท้องร่วง ท้องเสีย และอาเจียนจะหยุดในไม่กี่ชั่วโมงหลังจากได้รับไบโอเดียร์ เจล
ความปลอดภัย: ไบโอเดียร์ เจล มีความปลอดภัยสูง เนื่องจากยูจีนอลมีค่า LD50 คือ 1,930 mg/kg และขนาดที่ทำให้สัตว์เลี้ยงมีอาการอาเจียน ชีพจรเต้นเร็ว หายใจลำบาก อุณหภูมิร่างกายลดต่ำลง คือ 250 mg/kg ในขณะที่สุนัขและแมวได้รับยูจีนอล (ตามขนาดการใช้) จากไบโอเดียร์ เจล เพียง 1.59 mg/kg และขนาดของ Clove oil ที่มีผลต่อตับและไตคือ 360 mg/kg ในขณะที่สัตว์เลี้ยงได้รับ Clove oil จากไบโอเดียร์เพียง 2.125 mg/kg เท่านั้น
ในส่วนของแทนนินที่ได้จาก Sweet chestnuts มีความปลอดภัยสูงในสัตว์เลี้ยงทุกชนิด จากการศึกษาให้แทนนินผสมในอาหารให้สุนัขทั้งเพศผู้และเพศเมียกินในขนาด 125 mg/kg/วัน ติดต่อกันเป็นระยะเวลา 2 ปี พบว่าไม่มีการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมใดๆของสุนัข การกินอาหารยังคงเป็นปกติ ผลตรวจเลือดทางโลหิตวิทยายังมีค่าปกติ การทำงานของอวัยวะต่างๆยังคงปกติ การตรวจผลทางพยาธิวิทยาและจุลทรรศน์ยังคงปกติเช่นกัน
และจากการศึกษาผสมแทนนินจาก sweet chestnut ให้กระต่ายเพศผู้กินในปริมาณ 10,000 มิลลิกรัม/อาหาร 1 กิโลกรัม กินติดต่อกันเป็นเวลา 21 วัน เทียบกับกลุ่มควบคุม (ไม่มีการเสริมแทนนินในอาหาร) ผลที่ได้คือไม่แตกต่างกัน ไม่มีผลเสียใดๆในกระต่ายที่ได้รับการเสริมแทนนินในอาหารเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม
ชนิดของสัตว์เลี้ยงที่ใช้ไบโอเดียร์ เจล คือ สุนัขและแมว และ ยังมีสัตว์เลี้ยงชนิดอื่นๆ (Exotic pets) ที่สามารถใช้ ไบโอเดียร์ เจล ได้อย่างปลอดภัย ได้แก่ สัตว์ปีกสวยงาม กระต่าย สัตว์ฟันแทะ และ สัตว์เลื้อยคลาน
ขนาดการใช้และวิธีการใช้: บีบเจลเข้ามุมปาก ป้อนให้กินโดยตรง
สำหรับสุนัขและแมว ให้กินในขนาด 1 มิลลิลิตร/น้ำหนักตัว 4 กิโลกรัม, กิน 2 ครั้ง/วัน และให้กินติดต่อกัน 5 – 7 วัน
หมายเหตุ: สำหรับแมวน้ำหนักน้อยกว่า 1 กิโลกรัม ไม่ควรให้ ไบโอเดียร์ เจล หรือ ถ้าจำเป็นต้องให้ ไบโอเดียร์ เจล กับแมวที่มีน้ำหนักน้อยกว่า 1 กิโลกรัม ให้ปรึกษาสัตวแพทย์
ตัวอย่างการใช้ ไบโอเดียร์ เจล ในแมว
1. ลูกแมวอายุ 2 เดือน 1 สัปดาห์ มีอาการซึม ไม่กินอาหาร มีอาการท้องเสียหลายครั้งใน 1 วัน อุจจาระเหลว และมีอุจจาระเลอะติดตามก้น หาง พื้นบ้านและผ้าปูนอนของแมว พบอาการอาเจียน (ภาพที่ 1)
ภาพที่ 1: อุจจาระและอาการของแมวก่อนการป้อน ไบโอเดียร์ เจล
2. ทำการป้อน ไบโอเดียร์ เจล ให้กินในขนาด 1 มิลลิลิตร/น้ำหนัก 4 กิโลกรัม เช้า-เย็น ติดต่อกันเป็นระยะเวลา 5 วัน
3. ในวันที่ 2 ไม่มีอาการท้องเสีย แต่อุจาระเป็นก้อนเจลเหนียว เริ่มกินอาหารเปียกได้
4. ในวันที่ 5 ของการให้ ไบโอเดียร์ เจล พบอุจาระเป็นก้อนนิ่ม (ดังภาพที่ 2) และแมวร่าเริงมากขึ้น กินอาหารเปียก อาหารเม็ด ได้เป็นปกติ
ภาพที่ 2: อุจจาระและอาการของแมวหลังจากป้อน ไบโอเดียร์ เจล ได้ 5 วัน
ขนาดการใช้ ไบโอเดียร์ เจล ในสัตว์เลี้ยงชนิดอื่นๆ (exotic pets):
สัตว์ปีกขนาดเล็ก ป้อนให้กิน 0.5 มิลลิลิตร/ตัว กิน 1 ครั้ง/วัน และให้กินติดต่อกัน 5 วัน
สัตว์ปีกขนาดใหญ่: ป้อนให้กิน 0.5 มิลลิลิตร/ตัว กิน 2 ครั้ง/วัน และให้กินติดต่อกัน 5 วัน
สัตว์ฟันแทะ และ กระต่าย ป้อนให้กิน 0.5 มิลลิลิตร/ตัว กิน 1 ครั้ง/วัน และให้กินติดต่อกัน 5 วัน
สัตว์เลื้อยคลานขนาดเล็ก ป้อนให้กิน 0.5 มิลลิลิตร/ตัว กิน 1 ครั้ง/วัน และให้กินติดต่อกัน 5 วัน
สัตว์เลื้อยคลานขนาดใหญ่ ป้อนให้กิน 0.5 มิลลิลิตร/ตัว กิน 2 ครั้ง/วัน และให้กินติดต่อกัน 5 วัน
กรณีสัตว์เลี้ยงกลุ่มนี้ (Exotic pets) มีน้ำหนักมากกว่า 4 กิโลกรัม ให้กิน ไบโอเดียร์ เจล ในขนาดเดียวกันกับสุนัขและแมว คือ 1 มิลลิลิตร/น้ำหนักตัว 4 กิโลกรัม, กิน 2 ครั้ง/วัน และให้กินติดต่อกัน 5 – 7 วัน
ข้อแนะนำเพิ่มเติม: ไบโอเดียร์ เจล มีความปลอดภัยสูงมาก และหากจำเป็นก็สามารถใช้ได้ต่อเนื่องยาวนานขึ้น โดยเฉพาะในสัตว์เล็กอายุยังน้อย หรือสามารถใช้ในช่วงเวลาสำคัญของการผสมพันธุ์ได้ถ้าเกิดมีกรณีท้องเสีย
การเก็บรักษา: เก็บไว้ในที่ปิดมิดชิด แห้งและเย็น ปราศจากความชื้นและแสง เก็บให้ห่างจากมือเด็ก
ขนาดบรรจุ: อยู่ในรูปแบบเจล 20 มิลลิลิตร
ผลิตโดย: VetPlanet d.o.o., Vojvodjanskih Brigada 16, VRSAC, SERBIA
ข้อมูลเพิ่มเติม:
* ส่วนประกอบสำคัญ (Formulation) เป็นไปตามสูตรและข้อบังคับที่ว่าด้วยเรื่องทะเบียนสารเติมแต่งอาหารสัตว์ของสหภาพยุโรปตามข้อบังคับ (EC) ฉบับที่ 1831/2003 (European Union Register of Feed Additives pursuant to Regulation (EC) No 1831/2003)
**การใช้ ไบโอเดียร์ เจล ในสุนัข (Effects of BioDiar Gel in Acute Canine Gastroenteritis)